مراحل ایمپلنت دندان از صفر تا صد | راهنمای کامل کاشت دندان با جزئیات و تصاویر
مراحل کاشت ایمپلنت
بسیاری از افراد زمانی که صحبت از کاشت ایمپلنت دندان به میان میآید، نگران درد، جراحی، طول درمان و هزینه آن میشوند. همین نگرانی باعث میشود سراغ روشهایی مثل پروتز متحرک یا بریج دندانی بروند؛ روشهایی که اگرچه در ظاهر سریعتر و سادهترند، اما معمولاً دوام و کیفیت عملکرد ایمپلنت دندان را ندارند. این گزینهها ممکن است در درازمدت باعث تحلیل استخوان فک، لق شدن پروتز یا نیاز به ترمیمهای مکرر شوند. در حالی که این درمان، اگر طبق مراحل اصولی کاشت ایمپلنت دندان انجام شود، بیشترین شباهت را به دندان طبیعی دارد و سالها بدون مشکل کار خواهد کرد. در این مقاله قصد داریم مراحل ایمپلنت دندان را از صفر تا صد به زبان ساده توضیح دهیم تا با آگاهی از روند درمان، متوجه شوید که این فرایند برخلاف تصور رایج، پیچیده و ترسناک نیست.
فهرست محتوا
Toggleبهترین روش های کاشت دندان
در ایران، روشهای مختلفی برای کاشت دندان وجود دارد که پزشک باتوجه به شرایط بیمار و نیازهای خاص وی یک روش را انتخاب میکند. یکی از رایجترین این روشها، کاشت دندان با استفاده از ایمپلنتهای تیتانیومی است که پس از قرارگیری در استخوان فک، با آن جوش میخورند. این روش به دلیل دوام بالا و شباهت طبیعی به دندانهای واقعی، محبوبیت زیادی دارد. روش دیگری که در برخی موارد استفاده میشود، ایمپلنت فوری است که در آن، ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان در همان محل قرار میگیرد. این روش برای بیمارانی که به دنبال جایگزینی سریع هستند مناسب است، اما نیاز به شرایط خاصی دارد. همچنین، در مواردی که بیمار دندانهای زیادی را از دست داده است، روش All-on-4 پیشنهاد میشود که در آن، با استفاده از چهار ایمپلنت، یک پروتز ثابت برای تمام دندانهای فک ساخته میشود. این روش برای بیمارانی که دچار تحلیل شدید استخوان فک شدهاند، مناسب است.
اجزاء ایمپلنت
پیش از آنکه مراحل کاشت ایمپلنت دندان را به شما توضیح دهیم، ابتدا اجزاء ایمپلنت را معرفی کنیم.
فیکسچر
این قطعه فلزی که معمولاً از جنس تیتانیوم یا گاهی زیرکنیاست، به شکل پیچ وارد استخوان فک میشود و نقش ریشه مصنوعی را بر عهده دارد؛ پس از مدتی به استخوان فک جوش میخورد.
کاور اسکرو و هیلینگ کپ
کاور اسکرو بعد از کاشت فیکسچر، روی دهانه ایمپلنت بسته میشود تا در مرحلهی جوش خوردن فیکسچر با استخوان از ورود آلودگی جلوگیری شود.
هیلینگ کپ در مرحله دوم جراحی روی فیکسچر بسته میشود تا شکل طبیعی لثه اطراف ایمپلنت ایجاد شود. این قطعه چند میلیمتر از لثه بیرون میماند تا مسیر قرارگیری اباتمنت نهایی را باز نگه دارد.
اباتمنت
این قطعه رابط بین فیکسچر و روکش یا پروتز است؛ اباتمنت روی فیکسچر قرار میگیرد و تاج نهایی یا پل به آن متصل میشود
پیچ اتصال اباتمنت
پیچ کوچکی است که اباتمنت را به فیکسچر محکم کرده و نقش تثبیت قطعات فوقانی ایمپلنت را ایفا میکند. این پیچ برای نگه داشتن اتصال بین اباتمنت و فیکسچر ضروری است.
روکش یا پروتز
این قسمت نمای خارجی ایمپلنت است که وظیفه بازسازی ظاهر و عملکرد دندان (جویدن و زیبایی) را بر عهده دارد؛ از مواد سرامیکی، زیرکنیا یا ترکیبی ساخته میشود.
اباتمنت چندگانه
این نوع اباتمنت در پروتزهای کل فک یا روشهایی مثل All-on-4 کاربرد دارد و امکان اتصال چند فیکسچر به یک پروتز واحد را فراهم میآورد؛ معمولاً برای همسطح کردن اتصالها استفاده میشود
مراحل کاشت ایمپلنت دندان
طبیعتا در صورت تمایل به جایگزین کردن دندان از دست رفتهتان ابتدا باید به یک متخصص فک و صورت معتبر و باتجربه مراجعه کنید تا تشخیص دهد که آیا شما واجد شرایط ایمپلنت هستید یا نه. لازم به ذکر است که برای انتخاب بهتر و دقیقتر شما عزیزان، در این مقاله به معرفی بهترین دکتر ایمپلنت در اصفهان خواهیم پرداخت. پس تا پایان مطلب در کنار ما بمانید.
مرحله اول: معاینه، ارزیابی و ایجاد طرح درمان
در مرحله اول میبایست به بهترین دکتر ایمپلنت اصفهان مراجعه نمایید. پزشک ابتدا باید وضعیت عمومی بدنتان، لثهها و استخوان فک شما را با دقت بررسی نماید. برای ارزیابی موارد فوق ابتدا شما را معاینه نموده، سپس در صورت نیاز از شما درخواست میکند تا OPG، عکسهای معمولی یا سهبعدی (CBCT) تهیه کنید. OPG و CBCT معمولا برای بررسی دقیق حجم فک، کیفیت استخوان فک، مسیر عصبها و سینوسها درخواست میشود. در پایان مرحله اول برای مشخص شدن محل و زاویه دقیق ایمپلنت، متخصص یک طرح درمان کامل تهیه میکند.
OPG و CBCT معمولا برای بررسی دقیق حجم فک، کیفیت استخوان فک، مسیر عصبها و سینوسها درخواست میشود. در پایان مرحله اول، برای مشخص شدن محل و زاویه دقیق ایمپلنت، متخصص یک طرح درمان کامل تهیه میکند
مرحله دوم: آمادهسازی محل دندان
افرادی که برای کاشت ایمپلنت مراجعه میکنند معمولا دو دسته هستند.دسته اول فرد دندان خود را کاملا از دست داده باشد و لثه او کاملا خالی باشد (خالی از ریشه دندان قبلی و غیره)
دسته دوم افرادی هستند که دندانشان دارای پوسیدگی و یا شکشتگی است؛ یعنی دندان سر جای خود قرار دارد و نیاز به کشیدن و حذف آن است. کشیدن دندان میبایست با دقت زیادی صورت گیرد تا هیچ آسیبی به استخوان فک وارد نشود. در برخی موارد این امکان وجود دارد که هنگام کشیدن دندان، برای پیشگیری از تحلیل استخوان فک، مواد استخوانساز داخل محل قرار میدهند تا روند درمان در مراحل بعدی با موفقیت پیش رود. به طور کلی در مواردی که تراکم و حجم استخوان فرد کم باشد، پزشک مجبور است با مواد استخوانی طبیعی یا مصنوعی، آن قسمت را تقویت نماید. همچنین در برخی افراد، برای افزایش ارتفاع استخوان فک بالا، سینوس لیفت انجام میشود. در صورتی که محل کشیدن دندان دچار عفونت نبود، متخصص بلافاصله بعد از کشیدن دندان میتواند جراحی ایمپلنت را آغاز کند.
مرحله سوم: کاشت پایه ایمپلنت
حالا سراغ اصلیترین مرحله کاشت ایمپلنت میرویم. در این مرحله فیکسچر یا همان پایه ایمپلنت تحن بیهوشی یا بی حسی در قسمت مورد نظر فک قرار میگیرد. توجه داشته باشید که برخی افراد به دلیل شرایط خاصی که دارند، ممکن است نتوانند در مطب و با بیحسی موضعی عمل شوند. در این موارد، با صلاحدید پزشک، پایهها را در اتاق عمل و تحت بیهوشی فیکس میشوند.
روند قرار دادن فیکسچرها بدین صورت است که پزشک با برش لثه را کنار زده و به وسیله متههای مخصوص، سوراخی در استخوان فک ایجاد نموده تا بتوان فیکسچرها را در محل قرار داد و محکم کرد. (بعد از جراحی مرحله اول ایمپلنت؛ یعنی در دوران نقاهت، میبایست به یک سری نکات مراقبتی توجه کنید که در قسمتهای بعد به آنها اشاره خواهیم کرد.)
زمانی که مرحله سوم انجام شد، میبایست بین سه تا شش ماه صبر کنید تا پایه ایمپلنت به استخوان فک جوش بخورد. طی این مدت باید طبق دستور پزشک، برای معاینات دورهای و بررسی پروسه جوش خوردن فیکسچر، به مطب مراجعه کنید.
مرحله چهارم: قرار دادن قطعه رابط و قالبگیری
بعد از گذشت سه الی شش ماه، زمانی که پزشک مطمئن شود ایمپلنت به استخوان جوش خورده است، قطعهای به نام اباتمنت را روی محل قرارگیری پایه میبندد. بعد از آن نیز برای ساخت روکش نهایی، از دندان قالبگیری میشود.
مرحله پنجم: نصب روکش روی اباتمنت
در مرحله پایانی، پزشک روکش ساخته شده را روی اباتمنت، نصب مینماید. در این مرحله که گام پایانی کاشت ایمپلنت است، پزشک بعد از نصب روکش، تنظیم نهایی تماس دندانها را بررسی نموده تا نسبت به پخش متناسب فشار روی دندانها اطمینان حاصل نماید.
لازم به ذکر است که چه قبل از شروع جراحی کاشت ایمپلنت و چه پس از انجام مرحله پایانی، میبایست به مراقبتهای قبل و بعد از ایمپلنت دندان توجه کنید.
بهترین زمان کاشت ایمپلنت
در پاسخ به سوال اکثر مخاطبان عزیز درباره بهترین زمان کاشت ایمپلنت، باید بگوییم که نمیتوان به زمان دقیقی اشاره کرد. چرا که زمان پروسه ایمپلنت و تعداد جلسات لازم، در هر فردی با توجه به سلامت کلی، شرایط استخوانی و دهانی وی، با دیگر افراد فرق دارد. در اینجا به شرایط مختلف اشاره میکنیم:
ایمپلنت فوری: زمانی که پزشک هنگام کشیدن دندان، نسبت به عدم وجود عفونت و سلامت استخوان و فک مطمئن شود، همان موقع اقدام به قراردادن پایهها میکند.
ایمپلنت زودهنگام: بعد از خارج کردن دندان، در بازه زمانی حدود ۴ الی ۸ هفته میبایست که تعادل مناسبی بین ترمیم بافت و پیشگیری از تحلیل استخوان ایجاد شود، پس بعد از آن جراحی قراردادن پایه انجام خواهد شد.
ایمپلنت با تأخیر متوسط: در برخی موارد بازسازی کامل استخوان فک و لثه، به حدود ۳ الی ۶ ماه زمان نیاز دارد. پس بعد از کشیدن دندان، میبایست استخوان و لثه به مدت سه تا شش ماه، به صورت کامل بازسازی شوند.
ایمپلنت با تأخیر طولانی: گاهی شرایط استخوان فک و لثه بیمار بهگونهای است که باید بیش از ۶ ماه یا چند سال بعد از کشیدن دندان صبر کرد، در این موارد فرد معمولاً به پیوند استخوان نیاز دارد.
پس متوجه شدیم که بهترین زمان کاشت ایمپلنت به عوامل مختلفی مثل وجود التهاب یا عفونت، کیفیت و تراکم استخوان، بیماریهایی مانند دیابت یا پوکی استخوان و آمادگی کلی بیمار برای روند درمان، بستگی دارد.
مراحل کاشت ایمپلنت فوری
ایمپلنت فوری به روشی اطلاق میشود که ایمپلنت (بدون انتظار طولانی برای بهبود اولیه) مستقیماً پس از کشیدن دندان در همان محل قرار میگیرد. این کار وقتی امکانپذیر است که کیفیت استخوان مناسب باشد، هیچ عفونتی در محل وجود نداشته باشد و شرایط لثه و وضعیت سیستمیک بیمار مساعد باشد. در اینجا مراحل کاشت ایمپلنت فوری را توضیح دادیم:
- ابتدا وضعیت استخوان، مجاورت با سینوس یا عصب و ضخامت لثه از طریق تصویربرداری سهبعدی بررسی میشود.
- در مرحله بعد دندان باید خارج شود. پس دندان باید به روشی خارج شود که کمترین آسیب و فشار به دیواره استخوان وارد شده و ساختار سوکت (محل قرارگیری دندان) حفظ گردد.
- سپس ایمپلنت (فیکسچر) را باید در سوکت (محل دندان قبلی) قرار داد. ایمپلنت دقیقاً در همان محل، در جهت مناسب و با ثبات مکانیکی اولیه در استخوان قرار داده میشود.
- در صورتی که بین بدنه ایمپلنت و لبه استخوان فضای خالی باقی بماند، پزشک برای حفظ ثبات و انطباق بهترفضای خالی را با پیوند استخوان پر میکند.
- حالا نوبت به نصب پروتز موقت میرسد. پس همان موقع، برای اینکه زیبایی بیمار تا زمان پروتز نهایی حفظ شود، پزشک تاج موقّت سبک را بدون اعمال فشار زیاد روی ایمپلنت میگذارد.
- در پایان پروسه، نوبت به پروتز نهایی میرسد. طی چند هفته یا چند ماه، پزشک ثبات و موفقیت کاشت ایمپلنت را مورد بررسی قرار میدهد و پس از اطمینان از جوش خوردگی ایمپلنت به استخوان فک، پروتز دائمی را نصب میکند.
سخت ترین مرحله ایمپلنت دندان
سختترین مرحله در فرایند ایمپلنت دندان، مرحلهی ایجاد ثبات اولیه و ادغام ایمپلنت با استخوان است. این بخش زمانی چالشبرانگیز میشود که استخوان فک تراکم یا حجم کافی نداشته باشد یا نیاز به پیوند استخوان و لیفت سینوس شود. در این مرحله، دقت در زاویهگذاری ایمپلنت، کنترل فشار و انتخاب سایز مناسب اهمیت بالایی دارد؛ پس کوچکترین خطا ممکن است مانع جوش خوردن پایه و باعث شکست درمان شود.
کیفیت استخوان، نزدیکی به عصب یا سینوس و وضعیت عمومی بدن از عوامل مؤثر بر سختی کار هستند. این فرایند فقط با تجربه، مهارت جراحی دقیق و آشنایی کامل با آناتومی فک قابل انجام است. برای اینکه این بخش حساس بدون درد، با کمترین عوارض و بیشترین موفقیت انجام شود، مراجعه به متخصص فک و صورت یا جراح ایمپلنت با تجربه ضروری است؛ چون موفقیت نهایی کاشت مستقیماً به کیفیت کار در همین مرحله بستگی دارد.
نتیجه گیری
در مراحل کاشت ایمپلنت دندان، ابتدا معاینه دقیق و بررسی وضعیت استخوان فک انجام میشود تا شرایط برای جایگذاری پایه ایمپلنت فراهم گردد. سپس پایه فلزی درون استخوان قرار گرفته و پس از طی دوره جوش خوردن با استخوان، روکش دندان مصنوعی بر روی آن نصب میشود تا عملکرد و زیبایی دندانها بازگردد. در این زمینه، دکتر غلامرضا فیروزهای به عنوان یکی از متخصصان برجسته ایمپلنت دندان در اصفهان شناخته میشوند که با بهرهگیری از دانش تخصصی و تجربه بالای خود، روند درمان را با دقت و موفقیت بالا برای بیماران اجرا میکنند.

